Halfeti Tekne Turu: Şanlıurfa’da Batık Şehir ve Camii

Türkiye’nin saklı cennetlerinden biri olan Halfeti, tarih öncesi zamanlardan kalma hikayeleri, sular altında kalmış Batım Camii ve antik harabeleriyle ziyaretçilerinin dolu dolu vakit geçirmelerini sağlıyor. Fırat Nehri’nin kıyısında yer alan Halfeti, tekne turu ile keşfedilmeyi bekleyen gezilecek yerlerle dolu. Peki, Halfeti nerede, hikayesi ne ve neler sunuyor?

Halfeti, tarih ve suyla şekillenen bir uygarlık potası. Yeni binyılın başlangıcında, Birecik Barajı’nın inşası sonucunda Halfeti’nin önemli bir bölümü suya gömüldü. O zamandan beri, sular altındaki taş evleri, mağaraları ve camileriyle bir masal diyarına dönüşen bu batık şehir, bir saklı cennet olarak anılıyor.

Halfeti Tarihi

Şanlıurfa’nın batısında, huzurlu ve sevimli bir kasaba olan Halfeti, tarihi ve kültürel zenginlikleriyle ünlüdür. Birecik Barajı’nın inşa edildiği 2000 yılında, Halfeti’nin önemli bir kısmı su altında kaldı ve yerel halk, yaklaşık 15 kilometre uzakta yeni bir yerleşim bölgesine taşındı.

Fakat Fırat Nehri’nin suları altındaki Halfeti, bir masal kitabının sayfalarından fırlamışçasına hala orada duruyor. Bu batık şehir, taş evleri, mağaraları, camileri ve ağaçlarıyla zamanın donmuş bir anını yaşatıyor.

Halfeti, M.Ö. 9. yüzyılda Asur Kralı 3. Salmanassar tarafından kuruldu ve tarih boyunca Hitit, Pers, Makedon ve Selevkos gibi pek çok medeniyete ev sahipliği yaptı. Ayrıca, Abbasî, Emevi, Selçuklu, Zengi ve Eyyubi kültürlerinin izlerini de barındırıyor. 2013 yılında Cittaslow Uluslararası Koordinasyon Komitesi’nin Halfeti’yi Sakin Şehirler ağına dahil etmesiyle, bu batık şehir turizm alanında da dikkat çeken bir gelişme gösterdi.

Halfeti, sakin atmosferi ve nadir bulunan huzuru ile adeta bir sığınak. Ancak bu sakinlik, su altında kalan evler, okullar, camiler ve insanların çocukları gibi sevdikleri ağaçlar nedeniyle bir hüzün de barındırıyor.

Yine de her yıl binlerce turistin ziyaret ettiği Halfeti, sonbahar tatili için muhteşem bir alternatif olarak ön plana çıkıyor. Bu zenginlik ve hüzün dolu kasabaya bir şans verin, belki de Halfeti’nin büyüleyici atmosferi sizi de etkisi altına alır.

Halfeti Tekne Turu

Halfeti’ye sonbaharın huzurlu atmosferinde yolculuk ediyorsanız, mutlaka tekne turu yapmalısınız. Şehrin su altında kalan bölümleri büyüleyici bir atmosfer oluşturuyor. Halfeti’den Şanlıurfa ve Gaziantep’e giden farklı rotalar da bulunuyor.

Önerimiz, Çekem Mahallesi, Savaşan Köyü ve Rumkale rotasını takip etmek. Bu rota üzerinde, fotoğraflarda sıkça görülen batık cami, Eski Halfeti, Aziz Nerses Kilisesi, Barşavma Manastırı, su sarnıçları ve kuyuları, su altında kalan evler, ağaçlar ve mağaraları görebilirsiniz.

Bölgede hizmet veren pek çok tur şirketi bulunuyor, günübirlik turlara katılabileceğiniz gibi, eğer bir grupla gidiyorsanız özel bir tekne de kiralayabilirsiniz.

Halfeti’de Gezilecek Yerler

Halfeti’yi ziyaret etmek, çevresindeki güzellikleri keşfetmek için harika bir fırsat sunuyor. İşte Halfeti yakınlarında görmeniz gereken yerlerin listesi:

• Rumkale: Halfeti’den bir tekne turu ile kolayca ulaşabileceğiniz Rumkale, görkemli bir manzaraya sahip. Bu eski kale, Fırat Nehri’nin üzerinde yükseliyor ve muazzam bir tarih sunuyor. Burada geçmişin izlerini sürebilir ve harika fotoğraflar çekebilirsiniz. Bu yarımada şeklindeki kale, Hz. İsa’nın havarilerinden olan St. Johannes’ın İncil’i yazdığı rivayet edilen yer.
• Kız Mağarası: Fırat Nehri’nin genişleyen göl havzası üzerinde düzenlenen tekne turlarının ilk durağı olan Kız Mağarası, tarih boyunca çeşitli amaçlarla kullanılmış. İster savaş zamanlarına ait bir gizlenme noktası, ister bir aşk efsanesinin merkezi olsun, mağara her hikayesiyle sizleri büyüleyecektir.
• Halfeti Ulu Camii: Halfeti’nin tarihini simgeleyen bir diğer önemli yapısı olan Halfeti Ulu Camii, 1807 yılında Ermeni taş ustaları tarafından inşa edilmiştir. Bu camii, çeşitli toplumların dostça bir arada yaşadığını simgeler ve bugün bile su altında kalan avlusuyla terk edilmiş yapılar arasında kendine özel bir yer bulur.
• Savaşan Köyü: Eski Halfeti’nin en dikkat çekici noktası olan Savaşan Köyü’ndeki batık minare, fotoğrafların bile yetersiz kaldığı bir güzellik sunar. Köydeki eski evler, hala burada yaşayan insanların tarihi mirasa bağlılıklarını gözler önüne serer.
• Birecik Kelaynak Üretme İstasyonu: Birecik, Halfeti’ye oldukça yakın bir konumda yer alıyor. Burada nesli tükenmekte olan kelaynak kuşlarını görebilirsiniz. Doğal yaşamı koruma altına alınmış bu kuşlar, bölgenin simgesi haline gelmiş durumda.
• Şanlıurfa Arkeoloji ve Mozaik Müzesi: Halfeti’den biraz daha uzakta olan Şanlıurfa’da bulunan bu müze, bölgenin zengin tarihini ve kültürünü yansıtan eserleri sergiliyor. Mozaikler, tarihi eserler ve çok daha fazlası burada sizleri bekliyor.
• Harran: Antik Harran kenti, Üç Gözler olarak bilinen özgün yapıları ve dünyanın ilk İslam üniversitesine ev sahipliği yapmış olmasıyla ünlü. Harran, sıra dışı mimarisi ve uzun tarihçesiyle mutlaka görülmesi gereken bir yer.
• Göbeklitepe: Şanlıurfa merkeze yaklaşık 20 kilometre mesafede olan Göbeklitepe, dünyanın bilinen en eski tapınak kompleksi olarak kabul ediliyor. 12.000 yıl öncesine tarihlenen bu yapı, tarih öncesi insanların yaşamına dair önemli ipuçları sunuyor.

Halfeti’de Dalış Yapmak

Halfeti, dünyanın en ilginç dalış merkezlerinden biri olabilir. Yıl 2000’de sular altında kalan sokaklar, camiler, kiliseler, mağaralar ve yaşam alanları, dalış meraklılarına benzersiz bir deneyim sunuyor.

Bu deneyim sırasında Halfeti Ulu Camii, Hamamlı Konak, Kıyı Konakları, Savaşan Köyü ve Camii, Ermeni Kilisesi gibi tarihi eserleri yakından inceleme şansınız olacak.

Suyun altında, dikenli yılan balığı, kangal balığı, tatlısu inci kefali, tatlısu salyangozu ve su düğün çiçeği gibi bölgenin yeni sakinlerini de görebilirsiniz.  Belki de şanslı bir gününüzde dikenli yılan balığı ile ışıklı bir dans sergileyebilirsiniz.

Halfeti’nin Gizemli Karagülü

Büyülü bir mitolojiye adeta sahip olan bu benzersiz gül, hem belirgin rengiyle hem de kendine has bir kokusuyla bizi etkisi altına alıyor.

Karagül, başka bir yerde ekildiğinde bile siyah goncasını koruyor, ancak açıldığında bir renk dönüşümüne uğrayarak koyu kırmızı bir hale bürünüyor. Dünyada karagülün yetiştiği tek yer olan Halfeti, bu özelliğini kendine has mikroklimaya borçlu.

Hüzünlü bir yerel efsane ile süslenen karagül, birçok isimle anılıyor: Mezopotamya’nın Sümbülü, Güllerin Efendisi, Ağlayan Arap Kızı, Arap Gelini ve Arap Güzeli. İlkbahar ve sonbaharda çiçek açan karagül, bakımı iyi yapıldığında uzun süre solmayan bir gül türü.

Halfeti: Nerede ve Nasıl Gidilir?

Halfeti, Şanlıurfa’nın çekici bir ilçesi ve yaklaşık 40.000 kişiye ev sahipliği yapıyor. Şanlıurfa’dan 110 km, Gaziantep’ten ise 105 km mesafede olan Halfeti’ye farklı şehirlerden ulaşım, her iki kentin havalimanları üzerinden mümkün.

Ancak seyahat önerisi olarak, Şanlıurfa’ya uçup, oranın merkezinde bulunan tarihi yapıları ziyaret ettikten sonra Halfeti’ye gitmek daha verimli olabilir. Şanlıurfa’da görülecek yerler arasında Balıklıgöl, Şanlıurfa Arkeoloji Müzesi, Mevlid-i Halilurrahman Mağarası, Urfa Kalesi ve Rizvaniye Camii bulunuyor.

Eğer zamanınız müsaade ediyorsa, tarih anlayışımızı kökten değiştiren Göbeklitepe’yi de ziyaret edebilirsiniz. Kendi arabanızla gitmenin yanı sıra, Halfeti’ye ulaşmak için Şanlıurfa ve Gaziantep otogarlarından hareket eden minibüsler de bulunuyor.

Sonuç

Halfeti’nin büyüleyici dünyasını keşfettikten sonra, bu yerin hikayeleri ve manzaraları hafızanızda derin bir iz bırakacak. Batık camii ve eski şehir harabeleriyle dolu bu tarihi yer, her köşesinde yeni bir keşif sunuyor. Tekne turuyla Fırat’ın serin sularında yol alırken, Halfeti’nin benzersiz doğasının ve kültürünün tadını çıkaracaksınız.