Birgi’nin Tarih Kokan Sokakları: Ödemiş’te Zaman Yolculuğu

Birgi, Ödemiş’in en popüler noktası. Ortasından dere geçen bir yer ve kış mevsiminden sonra yaza doğru şırıl şırıl aktığına şahit olabilirsiniz. Gittiğiniz her yer, gördüğünüz her şey tarihin bir anına tanıklık etmiş. Tam bir açık hava müzesi gibi. Aydınoğulları Beyliği’ne başkentlik yapmış olan Birgi’de gezerken eski konaklar, türbeler, camiler, medreseler çıkacak karşınıza. Her biri de oldukça önemli yapılar.

Birgi Tarihi

Ödemiş’e bağlı ve Ödemiş’in en popüler köyü olan Birgi, tarihin her kesiminden izler barındıran turistik bir köy. Tarihi MÖ 2000’li yıllara kadar dayanıyor. Ödemiş Ovası’nın yanındaki Bozdağ’ın yamaçlarında kalan Birgi, Frigler’den Osmanlılara kadar birçok uygarlık geçirmiş.

1920’lerdeki Yunan işgali ile köydeki evlerin yıkılması ve eserlerin yok edilmesi gibi kötü bir geçmişi olsa da bugün Birgi, Bozdağ’ın eteğinde, yeşillikler arasında günümüze ulaşan değerleriyle bir sit alanı ve mimari unsurlarıyla İzmir’de görülmeye değer yerlerden biri.

Yeşil Deniz dizisinin çekildiği yer olan Birgi’deki halk turiste alışkın olduğu için herhangi bir çekingenlik ya da soğukluk çekmiyorsunuz. Hatta turizmin olumlu yönden gelişmesine de oldukça sıcak bakıyorlar. Dolayısıyla rahatlıkla gezebiliyorsunuz.

Birgi’nin iki büyük meydanı var ve turistik yerler bu meydanlar etrafında toplanmış. Bunlardan biri Aydınoğulları Meydanı. Aydınoğlu Mehmet Bey Camii ve Türbesi, Birgi’nin en canlı noktasında yer alıyor. 14. yüzyılda inşa edilen cami, aynı zamanda Birgi Ulu Camii olarak da biliniyor.

Çinilerle kaplı minaresi görülmeye değer. Türbeyi ise camiyi yaptıran Mehmet Bey ve Mehmet Bey’in oğullarından, ölümünden sonra devletin başına geçen Gazi Umur Bey, İsa Bey ve Bahadır Bey’in de tabutları bulunuyor. Gazi Umur Bey’in bu meydanda bir heykelini de göreceksiniz.

Gazi Umur Bey, başarılı bir denizci ve devlet adamı. Onun, İzmir’i Bizans’ın elinden alan, Fatih Sultan Mehmet’ten önce gemileri karadan yürüten kişi olduğu söylenir. Gazi Umur Bey’in bulunduğu yer, yıkılmaya yüz tutmuş ya da restore edilmiş konaklarla birlikte doğanın güzel manzarasına eşlik ediyor.

Meydanın orta yerindeki Ümmü Sultan Şah Türbesi ise Mehmet Bey’in kız kardeşi için yaptırıldığı türbe. Hatuniye Kümbeti olarak da adlandırılıyor. Hemen bu meydanda, billboardlardaki Birgi haritasını da inceleyebilirsiniz.

Tarihi Birgi Evleri

Birgi’ye yaptığınız gezide, karşınıza çıkan manzara adeta zamanın durduğu hissini uyandırıyor. Bu küçük ama etkileyici kasabada, dikkatinizi en çok çekecek olan yapılar hiç şüphesiz Birgi Evleri olacak. Bu evler, genellikle iki katlı ve her biri depolar, ahırlar ile yaşam alanlarından oluşan bir kompleksi barındırıyor.

Birgi Evleri’nin her biri, kendi içinde bir hikaye anlatıyor. Çoğunun kendine has avlusu ya da bahçesi bulunuyor, bu da onlara özel bir atmosfer katıyor. Gezerken, bazı evlerin neşeyle restore edildiğini ve turizme kazandırıldığını görürken, diğerlerinin ise zamana meydan okuyan yıkık dökük halleriyle dikkat çekiyor. Bu evlerin bazıları, çeşitli sanatsal resimlerle süslenmiş ve bambaşka bir havaya bürünmüş durumda.

Birgi konakları, kasabanın zengin tarihini ve mimarisini yansıtan başka önemli yapılar. Eskiden bölgenin zenginlerinin oturduğu bu konaklar, bugün de aynı ihtişamı koruyor. Kerim Ağa Konağı, Sandıkoğlu Konağı ve ziyaretiniz sırasında tadilatta olduğu için içeri giremediğiniz Çakırağa Konağı, görülmesi gereken yerler arasında.

Bu konaklar, Birgi’nin tarihine ışık tutuyor ve kasabanın kültürel mirasının korunması açısından büyük önem taşıyor. Kimi iyi korunmuş ve restorasyonla yeniden hayat bulmuşken, kimi ise bakımsızlıkla kaderine terk edilmiş durumda.

Birgi, sadece evleri ve konaklarıyla değil, aynı zamanda Şeyh Muhiddin Hamamı, gözetleme kulesi olan Küp Uçuranlar Kulesi gibi tarihi yapılarıyla da ziyaretçilerini büyülüyor. Osmanlı dönemine ait mağazacılık örneklerinden biri olan Demirli Mağaza ve Güdük Minare gibi yapılarda Birgi’nin zengin tarihini keşfetmek mümkün.

Ayrıca, bu taş evlerden bazıları, butik otele dönüştürülerek misafirperverliğin en güzel örneklerini sunuyor. Birgi’de konaklama fırsatını bulamasanız bile, internet üzerinden kolayca Birgi otellerine ulaşabilir ve bu tarihi dokunun içinde bir gece geçirme şansını yakalayabilirsiniz.

Üstelik, bu oteller aynı zamanda mükemmel kahvaltı mekanları olarak da hizmet veriyor. Birgi’nin yerel lezzetlerini tatmak için, konaklasanız da konaklamasanız da, bu kahvaltı mekanlarını denemekten çekinmeyin.

Ödemiş Birgi Nerede ve Nasıl Gidilir?

Birgi, Ödemiş’in bir ilçesi ve ilçe merkezine 12km uzaklıkta. İzmir Birgi arası mesafe 125km (2sa). Ödemiş’e geldikten sonra Birgi yoluna ayrılarak ulaşabilirsiniz. Otobüs ile ulaşım sağlayacaksanız İzmir otogardan Ödemiş otobüslerini kullanabilirsiniz. Birgi’ye tren ile ulaşım da mümkün.

İzmir Basmane Garı’ndan iki saatte Ödemiş ilçe merkezine ulaşabiliyorsunuz. Trenin avantajı diğer ulaşım yollarından daha ucuz olması. Ödemiş’e geldikten sonra Birgi’ye ulaşım için Birgi minibüslerini kullanmanız gerekiyor.

Birgi’ye gittiniz ama Birgi çevresinde gezilecek yerleri de göz ardı etmemek gerekli. Terkedilmiş bir köy olan Lübbey Köyü ve Bozdağ’ın 1200 rakımdaki gölü Gölcük de görmeniz gereken yerler arasında olmalı.

Sonuç

Birgi’yi keşfetmek, tarihin ve doğanın iç içe geçtiği benzersiz bir deneyim. Bu tarihi köy, her bir köşesiyle hikayeler fısıldayan yapıları, yemyeşil doğası ve misafirperver insanlarıyla unutulmaz bir yolculuğun kapılarını aralıyor.

Geçmişin izlerini taşıyan dar sokaklarında yürürken, her adımda yeni bir keşif yapacak, her dönemden kalan mimari harikalarıyla kendinizi başka bir zaman diliminde hissedeceksiniz. Birgi, sadece gezilecek bir yer olmanın ötesinde, tarihle buluşmanın ve huzuru keşfetmenin adresi.