Artemis Tapınağı Nerede? Dünyanın 7 Harikasından Biri
Artemis Tapınağı, yani bazı yerlerde Diana Tapınağı olarak bilinen bu muazzam yapı, aslında av ve ay tanrıçası Diana’ya, yani Roma mitolojisindeki ismiyle anılan, Yunan mitolojisindeki karşılığı Artemis’e adanmıştır. İşin ilginç tarafı, Roma ve Yunan mitolojileri arasındaki bu benzerlikler. Yani bir yerde Diana diye bir isim duyduğunuzda, bu Artemis’in Roma’daki adı olduğunu bilerek şaşırmamanız gerekiyor.
Bu etkileyici tapınak, Lidya’nın zengin kralı Croesus tarafından, tamı tamına 120 yıl süren bir inşa süreci sonucunda Artemis için dikilmiş. MÖ 550 civarında tamamlanmış olan bu yapı, tamamen mermerden inşa edilmiş ve günümüzde artık ayakta olmayan Dünyanın 7 Harikası’ndan biri olarak kabul ediliyor. Halikarnas Mozolesi, Keops Piramidi, Asma Bahçeler, Zeus Heykeli gibi efsanelerle aynı listeye girmiş.
Ancak ne yazık ki, bu görkemli tapınak bugünlerde eski ihtişamından çok az bir iz taşıyor. Depremler, yağmalar ve yangınlar gibi nedenlerle yıkılmış ve kalan taşlar başka yapılar inşa etmek için kullanılmış. Bu yüzden tapınağın orijinal hali hakkında çok fazla bilgiye sahip olmak zor. Ama tarih boyunca bu kadar önemli bir yapı olması nedeniyle antik dönemlerde sıkça adından bahsedilmiş.
Peki, bu tapınak nasıl bir yerdi? Sidon’lu Antipader ve filozof Filon gibi isimlerin tariflerine göre, Artemis Tapınağı, gerçekten de büyüklüğüyle göz kamaştıran bir yapıymış.
127 adet, her biri 18 metre yükseklikteki sütunlarıyla, 115 metre uzunluğu ve 55 metre genişliğiyle, o dönemdeki Yunan tapınakları arasında en büyüğü olarak gösteriliyor. Üstelik, heykellerle süslenmiş bu tapınaktan geriye kalan ve ülkemizde Efes Müzesi’nde sergilenen Artemis heykeli bile, tapınağın ne kadar görkemli olduğuna dair ipuçları veriyor.
Artemis Tapınağı sadece bir yapı değil, aynı zamanda geçmişe, kültürel ve dini inançlara bir kapı. Her bir taşı, sütunu ve heykeliyle, antik dünyanın ne kadar ileri ve derin bir medeniyete sahip olduğunun kanıtı.
Ve bugün bile, harabeleri arasında dolaşırken, bu antik dünyanın büyüsünü hissedebilirsiniz. Her ne kadar tam olarak orijinal haliyle karşılaşamasak da, Artemis Tapınağı’nın hikayesi, insanlık tarihindeki yerini koruyor ve bizlere geçmişin değerini hatırlatıyor.
Dünyanın 7 Antik Harikası
Antik dünyanın 7 harikası, tarih boyunca insanlığın yaratıcılığını ve mühendislik başarısını temsil eden eşsiz yapılar olarak kabul edilir. İşte o muazzam eserlerin listesi:
- Büyük Gize Piramidi (Mısır): Firavun Khufu için inşa edilen ve yaklaşık 2560 MÖ’de tamamlanan bu piramit, antik dünyanın 7 harikasından günümüze kadar ulaşabilen tek yapısıdır.
- Babil’in Asma Bahçeleri (Irak): Nebuchadnezzar II tarafından MÖ 600 yıllarında, muhtemelen bugünkü Irak’ın Hillah şehri yakınlarında eşi için inşa edildiği söylenir, ancak bu yapıya dair kesin bir arkeolojik kanıt bulunamamıştır.
- Zeus Heykeli (Yunanistan): Olimpia’da, MÖ 435 civarında heykeltıraş Phidias tarafından yapılmış devasa bir heykeldir. Zeus’u tahtında otururken gösteren bu heykel, fildişi ve altından yapılmıştı.
- Artemis Tapınağı (Türkiye): MÖ 550 civarında, bugünkü Türkiye’nin İzmir iline bağlı Selçuk’ta, Artemis için inşa edilmiş büyük bir tapınaktır. Tarih boyunca birkaç kez yıkılmış ve yeniden inşa edilmiştir.
- Mausolus’un Mezarı (Türkiye): Halikarnas’ta (bugünkü Bodrum, Türkiye) MÖ 353-350 yıllarında inşa edilen, Karya Satrabı Mausolus için yapılmış anıtsal bir mezardır.
- Rodos Heykeli (Yunanistan): Rodos Adası’nda, MÖ 280 civarında inşa edilen, güneş tanrısı Helios’a adanmış devasa bir bronz heykeldir. Yaklaşık 33 metre yüksekliğindeydi ve antik dünyanın en yüksek heykellerinden biriydi.
- İskenderiye Feneri (Mısır): MÖ 3. yüzyılda, İskenderiye’nin adasında yer alan bu fener, antik dünyanın en yüksek yapılarından biriydi ve gemilere yol göstermek için kullanılıyordu. Yapı, yüzyıllar boyunca depremlerle hasar gördü ve sonunda tamamen yıkıldı.
Efes Artemis Tapınağı Nerede ve Nasıl Gidilir?
Efes Artemis Tapınağı, tarihin en büyüleyici kalıntılarından birine ev sahipliği yapan, Türkiye’nin İzmir iline bağlı Selçuk ilçesinde yer alıyor. Bu eşsiz yapı, Efes Antik Kenti’nin hemen yakınında, Ayasuluk Tepesi’nin bir kenarında bulunuyor. Tapınağa gitmek isteyenler için iyi haber, Efes’in biletli girişine dahil olmadığı için herhangi bir ücret ödemeden ziyaret edilebilir olması.
Artemis Tapınağı’na ulaşım, Selçuk merkezinden oldukça kolay. İzmir şehir merkezinden veya havaalanından Selçuk’a gelmek için tren, otobüs veya özel araç seçeneklerinden birini kullanabilirsiniz.
Selçuk’a vardığınızda, Artemis Tapınağı’na yürüyerek ya da yerel dolmuşlarla ulaşabilirsiniz. Efes Antik Kenti’nin girişine çok yakın bir konumda olduğundan, Efes’i ziyaret etmeyi planlıyorsanız, Artemis Tapınağı’nı da kolaylıkla gezebilirsiniz.
Ancak bir noktayı aklınızda bulundurun: Artemis Tapınağı, geçmişinin muazzam ihtişamından çok azını günümüze taşıyabilmiş durumda. Şu anda, tapınağın arazisinde sadece bir sütun ve birkaç sütun parçası ayakta. Yani burayı ziyaret etmeye karar verirseniz, yanınızda internette gördüğünüz çizimlerin ve 3 boyutlu modellerin hayalini taşımak yerine, bu tarihi yerin mistik atmosferini ve geçmişin izlerini keşfetmeye açık olmalısınız.