Kars Kalesi: Efsanevi Geçmişi ve Saklı Kalmış Mabedin Hikayeleri

Kars Kalesi, sadece bir tarih kitabından fırlamış gibi duran eski taşları ve surlarıyla, Kars’ın dondurucu kışlarında ve sıcak yaz günlerinde zamanın ötesinde bir hikaye anlatıyor. Yüzyıllar boyunca birçok medeniyete ev sahipliği yapmış bu eşsiz yapı, gizemli geçmişiyle ziyaretçilerini adeta büyüleyici bir zaman yolculuğuna çıkarıyor. Peki, bu kalede neler var?

Kars Kalesi Tarihi

Kars Kalesi, Türkiye’nin tarihi yapılardan biridir ve zengin bir geçmişe sahiptir. İlk olarak 1153 yılında, Saltuklu Sultanı Melik İzzedi’nin emriyle, veziri Firuz Akay tarafından inşa edilmiş.

İç Kale ya da Merkez Kale olarak da bilinen bu yapı, zaman içinde birçok kez yıkılıp yeniden yapılmıştır. Özellikle Timur’un saldırıları sonrası harabeye dönen kale, 16. yüzyılda Osmanlı Sadrazamı Lala Mustafa Paşa’nın önderliğinde yeniden inşa edilmiş ve çevresine camiler, hamamlar eklenmiştir.

Kalenin etekleri bir zamanlar evler ve gecekondularla doluydu fakat son ziyaretimde bu bölgenin temizlendiğini gördüm. Ancak kale eteklerindeki tarihi camiler yıkılmamış, kullanılmasa da tarihi önemleri korunuyor.

Kale, 27 kilometre uzunluğundaki surları ve 220 burcuyla dikkat çekerken, bugün 3,5 km uzunluğunda ve 7 burçla karşımıza çıkıyor. Kale, Su Kapısı, Kağızman Kapısı, Behram Kapısı ve uçuruma bakan kuzey kapısı olmak üzere toplam dört ana girişe sahip.

Kars Kalesi’ne çıkmak biraz yorucu olsa da, bu çaba kesinlikle değer. Zirveden Kars’ın eşsiz manzarasını ve şehir dokusunu gözlemlemek mümkün. Kale her ne kadar dışarıdan bakıldığında daha etkileyici görünse de, içeriden şehri gözlemlemek bambaşka bir deneyim sunar.

Tepeden bakıldığında, Kars’ın tarihi ve kültürel dokusunu daha iyi anlamak mümkün hale geliyor. Her bir taşı tarih fısıldayan bu muhteşem yapı, geçmişten günümüze kadar olan yolculuğunda birçok hikayeye tanıklık etmiş.

Kars Kalesi, dört mevsim boyunca farklı bir güzellik sunuyor. Özellikle kış aylarında karın bembeyaz örtüsü altında, yazın ise güneşin eşlik ettiği puslu havasıyla oldukça büyüleyici.

Kaleye tırmanırken karşılaşacağınız keskin rüzgarlara karşı yanınıza mutlaka rüzgarlık almayı unutmayın. Zirveye çıktığınızda ise Kars’ın eski şehir dokusu ve tarihi yapılarına panoramik bir bakış açısıyla tanık olacaksınız. Hiçbir engelin olmadığı bu yükseklikten şehrin tüm güzelliklerini gözlemleyebilirsiniz.

Kars Kalesi’nin İçinde Neler Var?

Kaleye vardığınızda ilk dikkatinizi çekecek yer, girişin sağ tarafında yer alan Celal Baba Türbesi olacaktır. 12. yüzyılda Kıpçak-Gürcü savaşında hayatını kaybeden ve kahramanlıklarıyla bilinen Karaman Celal Baba’ya ait bu türbe, ziyaretçiler için manevi bir önem taşımakta. Rivayete göre, savaş esnasında kafası kopmasına rağmen mücadeleye devam eden Celal Baba’nın bu efsanesi, kalenin de manevi bir simgesi haline gelmiş.

Kalenin sol tarafında ise minaresiz, sade bir yapı olan Kale Camii bulunmakta. Ziyaret sırasında cami kapalıydı ama meraklı gözler için camlarından içeri bakılabiliyor.

Cami, kale içinde ibadet ihtiyacını karşılamak üzere inşa edilmiş bir yapı olarak dikkat çekiyor. Kale surlarının iç kısmında, tarihi dönemlerde ihtiyaçlar göz önünde bulundurularak yapılmış bu tür ibadethaneler, kale yaşamının bir parçası.

Kalenin arkasında, nehir kenarında Kafkas Üniversitesi’nin modern binası yer alıyor. Üniversite, Kars merkezinde öğrenci sayısını artırarak şehrin sosyal ve ekonomik gelişimine büyük katkılar sağlıyor. Ziyaretçiler genellikle burada, tarihi topun yanında fotoğraf çektirmeyi tercih ediyorlar. Bu top, Osmanlı Padişahı I. Abdülhamit döneminde şehrin savunması amacıyla gönderilmiş ve şimdi kalenin bir başka önemli simgesi haline gelmiş.

Kars Kalesi Giriş Ücreti

Kars Kalesi’ne giriş tamamen ücretsiz. Kale, özel bir gişe veya güvenlik görevlisi bulunmadan ziyaretçilere açık durumda.

Kale, geçmişte birçok medeniyet tarafından ele geçirilmiş olmasına rağmen, günümüzde kendi haline bırakılmış durumda. Ne yazık ki, bu özgürlük bazı olumsuzlukları da beraberinde getiriyor.

Kaleyi ziyaret ederken, bazı köşelerde çöp birikintileri ve kale kapılarına yazılan isimler gibi korunması gereken bir tarihi mirasta olmaması gereken unsurlarla karşılaşabilirsiniz. Bu tür durumlar, kaleye olan saygının önemini bir kez daha hatırlatıyor.

Kars Kalesi’ne Nasıl Gidilir?

Kars Kalesi’ne ulaşım oldukça basittir. Eğer Kümbet Camii yakınlarındaysanız, kaleye yürüyerek çıkmak mümkündür ve yürüyüş yaklaşık 15 dakika sürer. Ancak, Kars’ın yüksek rakımı nedeniyle az oksijen bulunur, bu da normalden daha çabuk yorulmanıza neden olabilir.

Eğer zamanınız kısıtlıysa, hava çok yağışlıysa veya fiziksel olarak yürüyüş yapmanız zor ise, aracınızla da kaleye ulaşım sağlayabilirsiniz. Kars Kalesi’ne ulaşmak için Kars Çayı’nın arkasından geçerek sağı takip edin; bu rota sizi doğrudan kaleye çıkaracaktır.

Sonuç

Kars Kalesi, sıradan bir ziyaretten çok daha fazlasını sunan tarihi bir hazine olarak karşımızda duruyor. Ziyaretiniz sırasında, geçmişin izlerini takip ederken, Kars’ın zengin tarihini ve muhteşem manzaralarını keşfetme fırsatı bulacaksınız.