Bursa Ulu Camii: Osmanlı Mimarisinin Büyüleyici Mirası

Hattat sanatının zirveye ulaştığı, geçmiş zamanın günümüzde yaşanmasına olanak tanıyan Bursa Ulu Camii, etkileyici mimarisi ve göz dolduran eserleriyle Bursa’nın merkezinde.

Ulu camiler eski kentlerin merkezlerine ya da merkezine yakın yerlere inşa edilen camiler oluyor genelde. Bursa Ulu Camii’nin bulunduğu nokta ise eski şehrin merkezi sayılabilecek bir konumda.

Bursa Ulu Camii Ne Zaman Yapıldı?

Erken Osmanlı sanatının önemli mimari eserlerinden biri olan bu cami 14. yüzyılın sonlarında, Yıldırım Bayezid döneminde inşa edilmiş. Cami günümüzde hala etkin bir şekilde kullanılıyor ve bölgenin en kalabalık camilerinden.

Hem ibadet için hem de turistler için önemli bir yere sahip olan cami, bu önemsenmeyi hak ediyor. Bursa’nın Ayasofya’sı demeleri boşa değil.

Bursa Ulu Camii Hangi Padişah Yaptırmıştır?

Söylenene göre Yıldırım Bayezid, Haçlı Ordusu‘na karşı yaptığı ve Osmanlı’nın zaferle sonuçlandığı Niğbolu Savaşı’nı yendiği takdirde yirmi cami yaptırmak istemiş. Ama sonraları yirmi cami yerine yirmi kubbeli bir cami yaptırmış.

Tarih boyunca çeşitli yangınlara ve zararlara maruz kalan Bursa Ulu Camii, günümüze kadar birçok onarım görmüş, ama şüphesiz ki en büyük onarımı 1855 yılındaki Bursa depreminden sonra yaşamış, çünkü bu depremle kubbelerin çoğu yıkılmış.

Bu yirmi kubbe, cami içine çok ferah bir hava katıyor. Çok az camide bu şekilde bir mimari unsur olduğundan caminin içine de girmenizi öneriyorum.

Bursa Ulu Camii Özellikleri

Bursa Ulu Camii içi bir başka güzel. Oyma ve kabartma motiflerle çok özel bir yere sahip. Altın ve çini işlemelerle çerçevelenmiş mihrap, güneş sistemi ve kainatın sembolize edildiği, çivi ve yapıştırma kullanılmadan, kündekari tekniği adındaki birbirine geçme tekniği ile ceviz ağacından yapılan minberi çok önemli.

Minberin yan kanatlarındaki kabartmaların güneş sistemini temsil ettiği söyleniyor. Bu konuda araştırma yapan bazı kişiler gezegenlerin, aralarındaki mesafelere göre bile doğru konumlandırdığını düşünüyor. Bu bilinçli olarak yapılmış bir şey mi, yoksa tesadüf mü bilemiyoruz.

Caminin içine girdiğinizde ortada bir şadırvan bulunuyor. İçinde şadırvan olan ender camilerden biri burası. Orijinal cami mimarisinde, yukarısı eskiden açıklıkmış ve yağmur yağdığında yağmur suları ortadaki hazneye dökülüyor ve açıklık sayesinde cami aydınlanıyormuş.

Şimdi ise cam ile kapatılmış vaziyette. Bu özellik Selçuklu mimarisinden kalma geleneksel bir özelliktir. Aynı özelliği Beyşehir’deki Eşrefoğlu Camii’nde de görmüştük.

Caminin içi oldukça geniş. Ama kubbelerin altındaki büyük sütunlar caminin bu hacmini çok belli edemiyor. Camiye girer girmez dikkatinizi çekecektir, bu kalın sütunların her biri geleneksel hat sanatının en güzel örnekleriyle süslü. Kendinizi hat sergisindeymiş gibi hissediyorsunuz.

Kazasker Mustafa İzzet Efendi, Mehmet Şefik Bey, Yesari Mehmet Efendi gibi birbirinden ünlü hat sanatçılarının emekleri varmış bu duvarlarda. Duvarlardaki hatlara dikkat ettiğinizde hat sanatında sıkça kullanılan vav harfi hemen dikkatinizi çekecektir.

Vav harfinin yüklendiği birçok anlam var, estetik ve sanatsal olarak da tercih edilen bir harf olduğundan camilerde çok çıkıyor karşımıza. Hat sanatıyla ilgileniyorsanız Bursa Ulu Camii’ni görmelisiniz.

Yavuz Sultan Selim, Mısır seferini kazandığı zaman Kabe’nin örtüsünün değiştirilmesini istemiş. Kabe’nin eski örtüsü İstanbul’a yollanmış, kapısının örtüsü ise Bursa Ulu Camii’ne hediye edilmiş.

Yavuz Sultan Selim’in, Bursa’ya getirdiği örtü, zaman içinde hasar görmüş ve son birkaç yıl içinde lazer tekniğiyle yapılan hassas düzenlemeden sonra özel iklimli bir vitrinde sergilenmeye başlamış. Cami içinde bu Kabe örtüsünü görmeniz mümkün..

Bursa Ulu Camii külliyenin bir parçası. Ulu Camii’nin yanında bir hamam görülüyor. Yıldırım Bayezid döneminde yapılan külliyenin hamamı bugün Gümüşçüler Çarşısı olarak kullanılıyor.

Caminin yol tarafında da bir medrese varmış, ancak günümüze bir şekilde ulaşamamış. Hatta medresenin bulunduğu çevrenin komple bir Osmanlı mezarlığı olduğu da söyleniyor. Bu mezarlar da günümüzde yok, biri hariç. Caminin bir minaresinin köşesinde görebileceğiniz ve cami yanındaki medresede hocalık yapmış birinin mezarı.

Bursa Ulu Camii Nerede?

Bursa’nın tarihi dokusunu yansıtan ve şehrin sembollerinden biri olan Ulu Camii, Atatürk Caddesi’nde konumlanmış durumda. Bu muhteşem yapıya ulaşım oldukça kolay ve keyifli.

Bursa’nın her yerinden gelen otobüs hatları ve Bursaray, camiye ulaşmak için en pratik seçenekler arasında. Bursaray’ı tercih ederseniz, Osmangazi veya Şehreküstü istasyonlarından inip, birkaç dakikalık yürüyüşle Ulu Camii’ye varabilirsiniz.